Bà Út Thắng và truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên – Bài học Tri ân tiền nhân
Đầu năm Quý Mão – 2023, sáng mùng 6 tết, đại diện nhóm Sáng tạo Trẻ Bến Tre dưới sự hướng dẫn của Bác sĩ Trần Đức Dũng có chuyến thăm Bà Nguyễn Thị Khao (bí danh Út Thắng) – nguyên Ủy viên Thường vụ tỉnh ủy, Trưởng ban Ban Phụ vận tỉnh Bến Tre, nguyên Hội trưởng Hội Phụ nữ giải phóng tỉnh Bến Tre: thành viên nòng cốt của Đội quân tóc dài trong phong trào Đồng Khởi 63 năm trước… Bà là 1 trong 8 người con Bến Tre có thành tích tiêu biểu, xuất sắc đóng góp cho công cuộc xây dựng và phát triển tỉnh Bến Tre được trao “Danh hiệu Công dân Đồng Khởi tiêu biểu” lần 3 năm 2023.
Chuyến thăm đầu năm này có cơ duyên từ câu chuyện Bà Út Thắng muốn đọc truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên song ngữ Việt – Hàn tức là bản in mới, cập nhật nhất theo tinh thần UNESCO vinh danh Nguyễn Đình Chiểu nhân kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Cụ Đồ… Ở tuổi 94, bà Út (chúng tôi gọi thân thương như vậy) làm cho chúng tôi ngộ ra ở người phụ nữ sinh ra và lớn lên ở xã Bình Hòa, huyện Giồng Trôm, 15 tuổi tham gia cách mạng, 19 tuổi vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng, với vai trò Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy – Trưởng ban Chỉ đạo đấu tranh chính trị tỉnh lúc ấy, bà Út không chỉ trực tiếp lãnh đạo lực lượng chiếm giữ một số đồn bót ở các xã: Ngãi Đăng, An Định, huyện Mỏ Cày Nam, mà còn là một trong những phụ nữ thực hiện chiến thuật “tản cư ngược” khiến cả binh đoàn sừng xỏ của địch phải rút lui, bỏ dở cuộc hành quân trước những người phụ nữ tay không tấc sắt.
Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Bà Út Thắng từng trải qua nhiều chức vụ quan trọng như Bí thư Tỉnh Đoàn, Trưởng ban Đấu tranh chính trị, Trưởng ban Dân y (Giám đốc Sở Y tế ngày nay), Hội trưởng Hội Phụ nữ tỉnh. Sau khi nghỉ hưu, dù là thương binh, sức khỏe kém, nhưng với sự nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm cao với cộng đồng, bà vẫn gắng sức tham gia hoạt động xã hội, với nhiều vai trò như: Cố vấn Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Tổ trưởng Tổ Phụ nữ khu phố,… Đã có nhiều bài viết về cuộc đời cách mạng những năm gian khó chiến tranh cũng như những hoạt động phong phú, sôi nổi nghĩa tình khi về hưu tiếp tục tham gia hoạt động cộng đồng, đóng góp cho xã hội của Bà Út; nhưng chuyện Bà Út đọc Lục Vân Tiên thì đúng là chưa bao giờ chúng tôi nghe ai nói…
Giữa tháng 12/2022 Bác sĩ Trần Đức Dũng báo với nhóm Sáng tạo Trẻ là Bà Út muốn có sách truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên song ngữ Việt – Hàn đọc càng sớm càng tốt, nhóm chúng tôi đã được cố vấn nhóm – chủ nhiệm dự án sách quốc tế – truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên, Tác giả Nguyễn Đình Chiểu song ngữ Việt – Hàn, TS. Phạm Văn Luân từ trường ĐH Văn hóa Tp. Hồ Chúi Minh hướng dẫn chuẩn bị sách để đến thăm và tặng Bà Út. Khi đến thăm Bà chúng tôi ngỡ ngàng vì với 94 tuổi đời, 74 năm tuổi Ðảng, trải qua 8 lần phẫu thuật, đang bị bệnh nặng bởi di chứng chiến tranh bên cạnh những căn bệnh của tuổi già… Nhưng tất cả không khuất phục được Bà Út, bằng suy nghĩ lạc quan, hành động tích cực, bà đã vượt lên trên bệnh tật… và ở vào tuối U100 Bà Út còn miệt mài đọc truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên …Được biết trước khi nhận sách truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên song ngữ Việt – Hàn, Bà Út đã đọc 2 lần 1 bản sách Lục Vân Tiên in năm 2017 được photo lại từ Thư viện Nguyễn Đình Chiểu…
Phải chăng sức sống mãnh liệt của đạo lý trong truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên đã tạo nên sự kiên cường, ý chí sắt đá của người phụ nữ từng góp công làm nên cuộc Đồng Khởi năm nào, đến nay vẫn sâu nặng ân tình với quê hương, Bà Út tâm sự khi là việc thiện: “Tôi làm từ thiện không phải để được phước cho con cháu, chỉ mong tạo được niềm vui cho bản thân, gia đình và xã hội, để thấy mình còn có ích cho đời” như Lục Vân Tiên đã ra tay làm việc thiện ngày xưa…Bà đặc biệt quan tâm đến các danh nhân văn hóa, những bậc tiền bối đi trước như những gợi nhớ cho chúng tôi về bài học tri ân… Khi biết năm nay Kỷ niệm 110 năm ngày sinh KTS. Huỳnh Tấn Phát, bà vui mừng nhận Tạp chí Cao Đài khi được đọc loạt bài viết, xem tư liệu về Ông…
Tết về, nhóm Sáng tạo Trẻ được thăm Bà Út, trao sách truyện thơ Nôm Lục Vân Tiên, Tác giả Nguyễn Đình Chiểu song ngữ Việt – Hàn cho bà như được thay lời kính chúc Bà luôn mạnh khỏe, trường thọ, xin được bày tỉ lòng tri ân sâu sắc đối với sự cống hiến, hy sinh lớn lao của Bà Út với cách mạng, với dân, với nước và với Văn hóa dân tộc – Văn hóa Lục Vân Tiên – Văn hóa Nguyễn Đình Chiểu trong cuộc sống hôm nay. Bà Út mãi mãi là tấm gương sáng cho các thế hệ con cháu noi theo.
(Khôi Nguyên – Ảnh STT)