SINH VIÊN ĐẠI HỌC VĂN HÓA TP.HCM TRẢI NGHIỆM THỰC TẾĐỜI SỐNG VĂN HÓA CỘNG ĐỒNG TẠI NHÀ LỚN LONG SƠN
Chiều ngày 11/10/2025, nhóm sinh viên “Cà phê sữa dừa” cùng tập thể lớp 18.1 và thầy Nguyễn Văn Luân thuộc Trường Đại học Văn hóa TP.HCM đã có chuyến đi thực tế tại Nhà Lớn Long Sơn, xã Long Sơn, TP. Vũng Tàu. Chuyến đi nằm trong khuôn khổ học phần “Phát triển đời sống văn hóa cộng đồng”, nhằm giúp sinh viên tìm hiểu cách cộng đồng địa phương duy trì và phát huy bản sắc văn hóa thông qua tín ngưỡng, lao động, và lối sống đoàn kết, nghĩa tình.
Hình 1. Tập thể sinh viên lớp 18.1 và thầy Luân chuẩn bị đến Nhà lớn
Ngày 11/10/2025 – Nguồn: Vĩnh Trinh
Hoạt động thực tế được tổ chức với mục tiêu giúp sinh viên nhận diện các mô hình sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở Nhà lớn Long Sơn, đặc biệt là cách người dân Long Sơn xây dựng đời sống tinh thần gắn với tín ngưỡng bản địa. Đây cũng là dịp giúp sinh viên vận dụng lý thuyết về phát triển văn hóa cộng đồng vào thực tế – thông qua quan sát, phỏng vấn trong việc gìn giữ các giá trị truyền thống.
Hình 2. Nhóm sinh viên 18.1 và thầy Luân trường Đại học Văn hóa TP.HCM
Ngày 12/10/2025 – Nguồn: Vĩnh Trinh
Nhà Lớn Long Sơn – Không gian văn hóa của sự hòa hợp và nhân nghĩa
Ngay khi đặt chân đến Nhà Lớn, tập thể sinh viên lớp 18.1 đã cảm nhận được không khí tĩnh lặng, trang nghiêm nhưng gần gũi. Dưới bóng cây cổ thụ và mùi nhang nhẹ lan tỏa, không gian như chậm lại, giúp mọi người tĩnh tâm trước khi bước vào tham quan.
Nhà Lớn Long Sơn là công trình kiến trúc tín ngưỡng – sinh hoạt cộng đồng tiêu biểu do ông Trần (Lê Văn Mưu) sáng lập đầu thế kỷ XX. Công trình được xây bằng gỗ, mái ngói âm dương – những vật liệu dân gian thể hiện triết lý sống hòa hợp với thiên nhiên. Nhà Lớn được chia thành ba khu riêng biệt đó là: Khu nhà thờ, khu lăng mộ Ông Trần và một quần thể bao gồm nhiều nhà với nhiều chức năng khác nhau.
Tại đây, nhóm sinh viên được cô Ba, người quản lý Nhà Lớn, trực tiếp hướng dẫn và kể lại câu chuyện về ông Trần – người dạy dân sống giản dị, hướng thiện và đoàn kết. Bà nhấn mạnh rằng, điều quý nhất của cộng đồng Long Sơn không chỉ là ngôi Nhà Lớn, mà là tình người và tinh thần “sống hiền hòa, cần kiệm, tránh xa danh lợi” mà ông Trần để lại.
Hình 3. Cô Ba chia sẻ về lịch sử Nhà lớn Long Sơn
Ngày 12/10/2025 – Nguồn: Mỹ Quyên
Sinh viên còn được nghe cô Ba chia sẻ về “lễ vía Ông”là dịp thể hiện lòng tri ân, tinh thần đoàn kết và ý thức gìn giữ cội nguồn. Không chỉ vậy đoàn sinh viên được nghe những câu chuyện cảm động về việc cộng đồng cùng nhau góp gạo, góp công, góp lòng thành, duy trì các nghi lễ tôn vinh đạo hiếu, lòng trung, sự nhân nghĩa. Qua đó, các bạn nhận thấy rằng tín ngưỡng không chỉ là niềm tin tâm linh, mà còn là sợi dây kết nối cộng đồng, bồi đắp bản sắc địa phương.
Cảm nhận của sinh viên – Bài học về tinh thần cộng đồng và nhân văn
Bạn Nguyễn Lê Thị Tuyết Nhi, thành viên nhóm “Cà phê sữa dừa”, chia sẻ:
“Khi nghe cô Ba kể về ông Trần và nếp sống giản dị của người Long Sơn, em hiểu hơn giá trị của văn hóa cộng đồng – nơi con người sống chan hòa, giúp đỡ lẫn nhau và cùng hướng thiện. Đây là bài học quý cho sinh viên chúng em trong việc xây dựng và phát triển văn hóa cộng đồng ở những địa phương khác.”
Hình 4. Nhóm Cà phê sữa dừa phỏng vấn cô Ba
Ngày 12/10/2025 – Nguồn: Mỹ Quyên
Từ chuyến đi, sinh viên nhận ra rằng văn hóa cộng đồng không chỉ nằm ở lễ hội hay kiến trúc, mà là trong từng hành vi ứng xử, cách sống và tinh thần gắn bó giữa con người với con người.
Góc nhìn văn hóa về cộng đồng Nhà lớn Long Sơn
Dưới góc độ học phần Phát triển đời sống văn hóa cộng đồng, Nhà Lớn Long Sơn là một mô hình mẫu về cộng đồng văn hóa tự quản và tự thân vận động. Ở đây, người dân không chỉ cùng nhau gìn giữ di sản tinh thần của ông Trần mà còn chủ động phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, giáo dục đạo đức sống, thể hiện sự thống nhất giữa “văn hóa vật chất – văn hóa tinh thần – văn hóa ứng xử”. Đây là minh chứng rõ ràng cho quan điểm “văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội”, cũng là hướng đi cần được nhân rộng trong công tác phát triển văn hóa ở cơ sở hiện nay.
Chuyến đi thực tế tại Nhà Lớn Long Sơn không chỉ giúp sinh viên Trường Đại học Văn hóa TP.HCM thu nhận kiến thức thực tế mà còn nuôi dưỡng lòng tự hào và ý thức trách nhiệm trong việc giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa cộng đồng Việt Nam.
Với nhóm “Cà phê sữa dừa”, đây không chỉ là một buổi học mà là dịp các sinh viên có cơ hội được gắn bó với nhau, là một hành trình trải nghiệm văn hóa sống động, giúp các bạn hiểu rằng “phát triển văn hóa cộng đồng” không bắt đầu từ lý thuyết, mà từ chính đời sống, con người và niềm tin giản dị nơi những vùng quê Việt Nam.
Nhóm sinh viên “Cà phê sữa dừa” xin chân thành cảm ơn thầy Phạm Văn Luân, giảng viên học phần Phát triển đời sống văn hóa cộng đồng, đã tận tình hướng dẫn, tạo điều kiện cho chúng em có cơ hội được trải nghiệm và học hỏi thực tế tại Nhà Lớn Long Sơn.
Chúng em cũng xin gửi lời tri ân đến cô Ba – Lê Thị Kiềm, người quản lý Nhà Lớn, đã nhiệt tình chia sẻ những câu chuyện quý báu về lịch sử, tín ngưỡng và đời sống văn hóa nơi đây. Nhóm xin cảm ơn Ban quản lý Nhà Lớn Long Sơn, quý cô chú, anh chị đã đón tiếp ân cần, cùng các cô chú, anh chị địa phương đã giúp chúng em hiểu sâu hơn về tinh thần nhân nghĩa, giản dị và đoàn kết của cộng đồng Long Sơn.
Cuối cùng, chúng em xin cảm ơn quý thầy cô Khoa Quản lý văn hóa, nghệ thuật, Trường Đại học Văn hóa TP.HCM và tập thể lớp 18.1 QLVH, lớp 23 QLDS đã đồng hành trong chuyến đi đầy ý nghĩa này. Chuyến thực tế không chỉ giúp chúng em mở rộng kiến thức mà còn nuôi dưỡng tình yêu và ý thức gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
Phan Sĩ Hồ
Nhóm Cà phê sữa dừa
