
Gặp gỡ nữ phi hành gia đầu tiên của châu Âu thảo luận về vai trò của phụ nữ trong khoa học

Từ phải sang: Dunlin Tan, Trung tâm Nghiên cứu và Công nghệ Thales tại Singapore; Tôn Nữ Thị Ninh, cựu Đại sứ Việt Nam tại Liên minh Châu Âu và Bỉ; Claudie Haigneré, nữ phi hành gia đầu tiên của Pháp và cựu Bộ trưởng Nghiên cứu Pháp; và Hoàng Trí Mai, Trưởng đại diện Airbus tại Việt Nam, Lào và Campuchia, thảo luận tại một hội thảo do Giám đốc Xuất bản Ubisoft Diệp Trần (thứ nhất từ trái sang) điều phối trong sự kiện ‘Phụ nữ có tầm ảnh hưởng – Tiếng nói trong Khoa học và Lãnh đạo’ tại Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 25 tháng 9 năm 2025.
Ảnh . THANH HẢI
Bà Claudie Haigneré tốt nghiệp chuyên ngành thấp khớp ở Paris và hoàn thành luận án tiến sĩ khoa học thần kinh năm 1992. Ngày 17-8-1996, bà bay vào không gian trên tàu Soyuz TM-24 cùng hai phi hành gia Nga, chỉ huy Valery Korzun và kỹ sư bay Aleksandr Kaleri, và cập bến Trạm vũ trụ Mir.
Ngày 21-10-2001, bà trở thành nữ phi hành gia châu Âu đầu tiên tham gia chuyến bay lên Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS), đảm nhận vai trò kỹ sư bay trên tàu Soyuz TM-33 cùng hai phi hành gia Nga, chỉ huy Viktor Afanasiyev và kỹ sư bay Konstantin Kozeyev.
Từ năm 2002 đến 2005, bà Haigneré giữ nhiều vị trí tại Pháp, bao gồm Bộ trưởng phụ trách nghiên cứu và công nghệ mới, Bộ trưởng phụ trách các vấn đề châu Âu, và Tổng thư ký phụ trách hợp tác Pháp – Đức.
Chiều tối ngày 25/9/2025 tại tòa nhà Bitexco đã diễn ra cuộc gặp gỡ, thảo luận với nữ phi hành gia Claudie Haigneré nói về “ WOMEN OF IMPACT- Voices in Science and Leadership” (tạm dịch PHỤ NỮ CÓ TÁC ĐỘNG–Tiếng nói trong Khoa học và Lãnh đạo). Ngoài ra còn có sự tham dự của Bà Dunlin Tan, Trung tâm Nghiên cứu và Công nghệ Thales tại Singapore; Bà Tôn Nữ Thị Ninh, cựu Đại sứ Việt Nam tại Liên minh Châu Âu và Bỉ, Bà Hoàng Trí Mai – Trưởng đại diện Airbus tại Việt Nam, Lào và Campuchia và Bà Giám đốc Xuất bản Ubisoft Diệp Trần.
Tại Tọa đàm, Bà Claudie Haigneré lưu ý rằng mặc dù sự đóng góp của phụ nữ vào khoa học và các ngành công nghệ cao đã tăng lên, nhưng tiến độ đã chậm lại trong những năm gần đây. Bà cho biết: “Ba mươi năm trước, trong ngành hàng không, ngành công nghệ cao và các ngành liên quan, phụ nữ chỉ chiếm chưa đến 20 phần trăm. Hiện tại, con số này vào khoảng 25 hoặc 26 phần trăm, vì vậy đây là một con số đang tăng lên nhưng trong 10 năm trở lại đây, chúng ta đang ở trong tình trạng trì trệ.
Bà Tôn Nữ Thị Ninh, cựu Đại sứ Việt Nam tại Liên minh Châu Âu và Bỉ, đánh giá cao cách tiếp cận của Bà Haigneré nhưng lưu ý rằng khi đặt trong bối cảnh văn hóa, lịch sử và chính trị sinh thái của Việt Nam, người ta nên bắt đầu bằng bản sắc. Trong thế giới đầy thử thách này, gần bạn và xa bạn, bạn cần biết mình là ai và mình đang ở đâu. Khái niệm về bản sắc không chỉ đơn thuần là quốc gia, mà còn là văn hóa, cá nhân, là tất cả các khía cạnh được tổng hợp thành một.
Bà bày tỏ hy vọng rằng phụ nữ Việt Nam sẽ luôn nhận thức được mình vừa có bản sắc Việt Nam vững chắc vừa là thành viên của thế giới rộng lớn hơn. Trong tiếng Việt, có từ “quê hương”. Quê hương không phải là đất nước. Quê hương là nơi bạn thuộc về. Đó là nhà, là quê hương. Và vì vậy, trong thế giới toàn cầu hóa này, chúng ta vẫn muốn kết nối với một mái ấm, chứ không phải một ngôi nhà. Sự kết hợp giữa gia đình và thế giới theo cách cho phép bạn chứ không phải hạn chế bạn, mở ra cánh cửa để bạn vươn lên, làm tốt nhất có thể và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.”


Thầy TS. Phạm Văn Luân và nhóm sinh viên chụp ảnh lưu niệm cùng Bà Claudie Haigneré và tặng sách “Truyền thuyết Cù Lao Đồng Nhất”. Ảnh Thanh Hải.

Chụp ảnh lưu niệm cùng bà ; Tôn Nữ Thị Ninh Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam bên cạnh Liên minh châu Âu và tại Bỉ. Bà cũng từng là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Việt Nam. Bà có vai trò tích cực trong lĩnh vực đối ngoại của Việt Nam. Ảnh Thanh Hải
Qua đó chúng ta có thể nhìn nhận khi thế giới phát triển vai trò, khả năng, năng lực của phụ nữ đã và đang được nhìn nhận rõ ràng hơn tầm ảnh hưởng của họ. Không chỉ gò bó trong một khuôn khổ nhất định mà còn khẳng định vị thể của mình trong nhiều nghành công nghiệp nặng.
Tại Việt Nam phụ nữ gắn liền với hình ảnh “Anh hùng – Bất khuất – Trung hậu – Đảm đang” Nhưng với trong “Kỉ nguyên vươn mình” của dân tộc, phụ nữ Việt Nam đứng trước thời cơ lớn để phát huy tiềm năng, sức sáng tạo của mình. Tuy nhiên, họ cũng phải đối mặt với những thách thức không nhỏ. Thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ được xác định là giải pháp thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. Hiện nay, nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng đã khơi dậy tiềm năng sáng tạo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của phụ nữ, góp phần thúc đẩy kinh tế tăng trưởng. Nhiều tấm gương phụ nữ đã xuất hiện trên nhiều lĩnh vực, luôn là hình ảnh truyền cảm hứng mạnh mẽ cho giới trẻ. Không chỉ các tấm gương là những diễn giả, nhà khoa học, nhà ngoại giao, nữ doanh nhân kỳ cựu trên diễn đàn.
Bên lề Tọa đàm, qua TS. Phạm Văn Luân, em được biết đến TS. Diệp Thị Mỹ Hạnh, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Làng Tre Phú An, theo thầy Luân, cô Hạnh từ hàng chục năm trước không chỉ dấn thân đồng hành với cây Tre, hành động để Tre Việt Nam mãi xanh, cô còn gắn bó, ngày đêm về với người trồng dừa Bến Tre (trong đó có “vua Dừa Tám Thưởng” đã quá cố), cô đã lặn lội sưu tầm và đưa về vườn Dừa Bến Tre những giống Dừa quý hiếm… Cô là một tấm gương sáng của một nhà khoa học luôn gắn bó đồng hành với nông dân mà chúng em luôn ngưỡng mộ.

TS. Phạm Văn Luân tặng sách “Truyền thuyết Cù Lao Đồng Nhất” cho TS. Diệp Thị Mỹ Hạnh.
Ảnh Thanh Hải.
Thông qua tham dự Tọa đàn, được lắng nghe Tiếng nói trong Khoa học và Lãnh đạo, chúng em tin tưởng rằng, trong kỷ nguyên mới, vai trò của phụ nữ Việt Nam thông qua khoa học và lãnh đạo sẽ được tiếp tục phát huy mạnh mẽ, làm sâu sắcvà phong phú hơn nữa lời Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu: “Non sông gấm vóc Việt Nam do phụ nữ ta, trẻ cũng như già, ra sức dệt thêu mà thêm tốt đẹp, rực rỡ”.

Chụp ảnh lưu niệm với TS Diệp Thị Mỹ Hạnh – Chủ tịch Hội đồng Quản trị Làng Tre Phú An .
Ảnh Thanh Hải
T H A N H H Ả I, Trung tâm NCƯDVHDL