Cảm nhận từ workshop “Design Talk: Uncovering QSAM Rebrand” – Bảo tàng nghệ thuật Quang San (Quang San Art Museum)

Lời đầu tiên, cho phép em xin gửi lời cảm ơn chân thành và  biết ơn nhất đến TS. Phạm Văn Luân – giảng viên phụ trách bộ môn Lí luận văn hóa của lớp em tại Trường Đại học Văn hóa TP.HCM. Nhờ sự hỗ trợ hết mình từ thầy mà bản thân em đã có một cơ hội tốt khi tham dự buổi workshop đầy ý nghĩa. Buổi workshop “Design Talk: Uncovering QSAM Rebrand” được tổ chức tại Bảo tàng Nghệ thuật Quang San (Quang San Art Museum – QSAM) ở Thảo Điền (cũ), TP.HCM là một trải nghiệm thú vị và đáng nhớ đối với bất kỳ ai yêu thích thiết kế và nghệ thuật đương đại. Đây không chỉ là một buổi chia sẻ đơn thuần về thiết kế logo, mà còn là một hành trình kể chuyện – nơi người tham dự được dẫn dắt đi sâu vào quá trình tái định vị hình ảnh thương hiệu của một bảo tàng nghệ thuật tư nhân cùng với đó là thưởng thức các tác phẩm nghệ thuật được trưng bày bắt mắt nơi đây. Quả là một hành trình thú vị biết bao khi em còn được gặp gỡ team thiết kế “Mờ Nờ” – phụ trách toàn bộ các khâu thiết kế logo của bảo tàng.

Chính thức mở cửa đón công chúng từ tháng 6 năm 2023, Bảo tàng Nghệ thuật Quang San được thành lập với sứ mệnh bảo tồn và tôn vinh giá trị mỹ thuật Việt Nam. Sở hữu hơn 1.600 tác phẩm có ý nghĩa lịch sử và văn hóa, bảo tàng không chỉ là nơi trưng bày mà còn là không gian khơi gợi sự khám phá, nghiên cứu và đối thoại sâu sắc về di sản nghệ thuật dân tộc.Ý tưởng thành lập bảo tàng bắt nguồn từ quá trình hơn 20 năm sưu tầm của nhà sáng lập Nguyễn Thiều Quang. Ông nhận thấy việc lưu giữ các tác phẩm trong không gian cá nhân phần nào giới hạn sức lan tỏa và giá trị cộng đồng của chúng. Từ mong muốn chia sẻ rộng rãi hơn với công chúng, ông quyết định xây dựng một thiết chế văn hóa mở, nơi nghệ thuật trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa người sáng tác và người thưởng thức. Bảo tàng Nghệ thuật Quang San hướng đến trở thành một trung tâm văn hóa sống động – nơi kết nối cộng đồng, nuôi dưỡng cảm hứng sáng tạo và thúc đẩy những suy ngẫm sâu sắc về nghệ thuật và bản sắc dân tộc.

Hình 1: Tác giả chụp hình trước Bảo tàng Nghệ thuật Quang San.
Nguồn: Nguyễn Ngọc Phương Dung

Vào chiều ngày 13/9/2025, từ 14:00 đến 17:00, sự kiện nghệ thuật với chủ đề “Design Talk: Uncovering QSAM Rebrand” đã được tổ chức nhằm giới thiệu quá trình tái định vị thương hiệu của Bảo tàng QSAM. Chương trình mang đến góc nhìn chuyên sâu về chiến lược đổi mới hệ thống nhận diện thương hiệu, với sự tham gia của M — N Associates, đơn vị thiết kế đồng hành cùng bảo tàng trong dự án này. Đây là cơ hội để giới chuyên môn, nhà thiết kế và công chúng quan tâm tìm hiểu về những thay đổi mang tính đột phá trong cách một tổ chức văn hóa định hình lại hình ảnh và thông điệp của mình trong bối cảnh đương đại.

Hình 2: Cổng trước Bảo tàng Nghệ thuật Quang San. Nguồn: Nguyễn Xuân Giang

Bảo tàng Nghệ thuật Quang San (QSAM) là một không gian nghệ thuật tư nhân tọa lạc tại khu Thảo Điền (cũ), TP.HCM – một khu vực vốn nổi tiếng với cộng đồng sáng tạo và tinh thần nghệ thuật cởi mở. Được thành lập với mục tiêu trở thành cầu nối giữa nghệ thuật đương đại Việt Nam và quốc tế, QSAM tập trung giới thiệu các tác phẩm của những nghệ sĩ Việt nổi bật bên cạnh các triển lãm giao lưu đa dạng. Không gian bảo tàng được thiết kế theo phong cách hiện đại, tối giản, chú trọng vào ánh sáng và chiều sâu thị giác nhằm tôn vinh giá trị của từng tác phẩm trưng bày.

Không chỉ là nơi trưng bày nghệ thuật, QSAM còn là một điểm hẹn văn hóa, thường xuyên tổ chức các sự kiện, workshop, buổi tọa đàm nhằm khơi gợi sự quan tâm và kết nối giữa công chúng với nghệ thuật. Chính vì vậy, nơi đây ngày càng thu hút đông đảo người yêu nghệ thuật, đặc biệt là giới trẻ và những người hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo.

Bào tàng có bốn không gian chính là tầng trệt, tầng một, tầng 2 và tầng hầm. Tầng trệt bao gồm các tác phẩm của giảng viên người Pháp, nghệ sĩ lữ hành và sinh viên chín khóa học đầu tiên của EBAI. Đến với tầng 1 ta có các tác phẩm từ giữa thập niên 1930 đến giữa thập niên 1940 của sinh viên EBAI (Khóa X đến XVIII) và mỹ thuật kháng chiến (1946-1975). Lên tầng 2 sẽ là các tác phẩm Việt Nam sau năm 1975, khi nghệ thuật dần thoát khỏi lối vẽ hiện thực sử thi để tiếp cận những biểu đạt đa dạng hơn. Và buổi workshop lần này được tổ chức tại tầng hầm, một không gian đặc biệt của Bảo tàng Nghệ thuật Quang San, nơi đóng vai trò kết nối ba thời kỳ mỹ thuật Việt Nam đồng thời mở ra cánh cửa cho những nghệ sĩ của hiện tại và tương lai.

Hình 3: Không gian diễn ra sự kiện. Nguồn: Nguyễn Xuân Giang

Không gian tổ chức buổi workshop cũng là một điểm cộng lớn. Được diễn ra ngay bên trong khuôn viên của Bảo tàng Nghệ thuật Quang San – một không gian rộng rãi, thoáng đãng, hiện đại nhưng không mất đi tính gần gũi. Bức tường màu đen chủ đạo tạo nên một background tinh tế, làm nổi bật các tác phẩm nghệ thuật trưng bày xung quanh. Điều này giúp người tham dự dễ dàng tập trung vào phần trình bày, đồng thời tạo cảm giác như đang thật sự hòa mình vào một không gian nghệ thuật sống động.

Hình 4: Logo Bảo tàng QSM được phối màu đa dạng trên nền trình chiếu.
 Nguồn: Nguyễn Xuân Giang

Hình 5: Logo Bảo tàng QSM ở một phiên bản khác.
Nguồn: Nguyễn Xuân Giang

Điểm nhấn của workshop là phần trình bày của nhà sáng lập đến từ phía đội ngũ thiết kế, người đã trực tiếp tham gia xây dựng bộ nhận diện thương hiệu mới cho QSAM. Qua câu chuyện đầy cảm hứng, các thành viên của team Mờ Nờ đã chia sẻ từ những bước đi đầu tiên – tìm hiểu bản sắc của bảo tàng, nguồn cảm hứng từ kiến trúc và không gian trưng bày, đến việc lựa chọn kiểu chữ, màu sắc và hình khối sao cho vừa hiện đại, vừa phản ánh được tinh thần nghệ thuật mà QSAM theo đuổi. Logo mới không chỉ là một biểu tượng hình ảnh, mà còn là một tuyên ngôn thẩm mỹ, đánh dấu bước chuyển mình của bảo tàng trong thời kỳ mới.

Bên cạnh phần chia sẻ chính, có phần Q&A vào cuối buối với sự tương tác giữa người tham dự và diễn giả, tạo nên một không gian học hỏi mở, thân thiện. Em cũng rất vui khi thấy có rất nhiều bạn trẻ, đặc biệt là các bạn làm thiết kế, truyền thông, nghệ thuật, cùng đến tham dự – điều đó chứng tỏ rằng nghệ thuật đương đại và văn hóa thị giác đại chúng đang ngày càng thu hút sự quan tâm của giới trẻ.

Hình 6: Nguyễn Thiều Kiên – Giám đốc điều hành Bảo tàng Nghệ thuật Quang San.
Nguồn: MEN’S FOLIO

Bảo tàng được ra đời trong sự chào đón và yêu mến của giới nghệ thuật. Tại đây, thật vinh dự cho em khi được gặp gỡ và lắng nghe chia sẻ từ Giám đốc Nguyễn Thiều Kiên, con trai của nhà sưu tầm Nguyễn Thiều Quang. Anh cho biết tuy còn nhiều lo lắng và đầy thách thức trong tương lai song vẫn rất tự tin đảm nhận trọng trách lớn lao điều hành một bảo tàng lớn.

Là một sinh viên ngành Quản lý văn hóa, em cảm thấy buổi chia sẻ mang lại rất nhiều giá trị thực tiễn. Trước đây, em vẫn thường nghĩ hoạt động quản lý văn hóa chủ yếu liên quan đến tổ chức sự kiện, xây dựng nội dung hay bảo tồn di sản. Nhưng sau buổi workshop này, em nhận ra rằng việc xây dựng hình ảnh thương hiệu – đặc biệt là với những thiết chế văn hóa như bảo tàng – cũng là một phần quan trọng không thể tách rời.

Em cảm thấy vô cùng may mắn khi được tham dự buổi thảo luận về quá trình làm mới nhận diện thương hiệu của Bảo tàng Nghệ thuật Quang San. Không chỉ được mở rộng kiến thức, em còn có cơ hội trải nghiệm không gian nghệ thuật độc đáo và lắng nghe chia sẻ truyền cảm hứng từ các nhà sáng lập và ban giám đốc bảo tàng. Bảo tàng Quang San không chỉ là nơi lưu giữ giá trị nghệ thuật mà còn là một không gian học tập, sáng tạo, góp phần nâng cao đời sống văn hóa cộng đồng. Em hy vọng sẽ có thêm nhiều dịp được tham gia các hoạt động ý nghĩa như vậy trong tương lai.

Buổi workshop “Design Talk: Uncovering QSAM Rebrand” không chỉ là một buổi học chuyên môn bổ ích, mà còn là một trải nghiệm truyền cảm hứng đối với em – cả về mặt nghề nghiệp lẫn góc nhìn nghệ thuật. Em tin rằng, với những hoạt động chuyên sâu như thế này, Bảo tàng Nghệ thuật Quang San đang từng bước khẳng định vai trò của mình như một trung tâm văn hóa sáng tạo, góp phần làm phong phú thêm đời sống nghệ thuật tại TP.HCM.

Tài liệu tham khảo:

 Huyền My Trương (17/11/2023), “The BizLab Coffee Table Book Issue: Nguyễn Thiều Kiên tiếp quản Bảo tàng nghệ thuật Quang San”, truy cập ngày 22/09/2025, link: https://mensfolio.vn/the-bizlab-coffee-table-book-issue-nguyen-thieu-kien-tiep-quan-bao-tang-nghe-thuat-quang-san/           

Nguyễn Xuân Giang, 24DTCSKVH2, Khoa QLVHNT, Trường ĐH Văn hóa TP.HCM