
GIÁO SƯ TRẦN THANH VÂN VÀ KHÁT VỌNG ĐƯA KHOA HỌC ĐẾN GẦN HƠN VỚI CỘNG ĐỒNG ĐỂ VIỆT NAM VƯƠN CAO
Tuần qua tôi có may mắn trong khuôn khổ môn học Lý luận văn hóa được TS. Phạm Văn Luân – thầy phụ trách bộ môn giới thiệu về Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam, Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE) và “Hội nghị quốc tế về khoa học thông tin-thư viện và xuất bản” lần thứ nhất (ICLISSP2025) mà thầy vừa tham dự. Những thông tin về sự kiện này đã cuốn hút và trở thành những tư liệu quý cho tôi tiếp tục nghiên cứu môn học của mình… Đặc biệt tôi còn được giới thiệu để đọc và tìm hiểu một bài viết trên báo Dân trí nói về tâm huyết của Gíao sư Trần Thanh Vân (xem ở link https://dantri.com.vn/giao-duc/gs-tran-thanh-van-can-mot-nha-hat-ho-guom-cua-khoa-hoc-cong-nghe-20250821201054333.htm truy cập ngày 30/8/2025)
Qua bài viết, rất ấn tượng và quan tâm đến đề xuất xây dựng “Nhà hát Hồ Gươm của khoa học công nghệ” của Giáo sư… Tôi nhận thấy Gíao sư Trần Thanh Vân đã có nhiều công lao to lớn giúp nền khoa học Việt Nam ngày càng phát triển, có thể sánh vai với bạn bè quốc tế. Minh chứng sinh động nhất là Gíao sư Trần Thanh Vân đã huy động nguồn lực xây dựng Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE), ngày nay “ICISE như ngọn hải đăng, nơi khoa học trở thành ngôn ngữ phổ quát của hòa bình”!
Dưới góc độ môn học tôi đang nghiên cứu, từ những thông tin từ bài viết trên, tôi cho rằng khoa học góp phần rất lớn vào đời sống văn hóa tinh thần của con người, chứ không phải chỉ là một lĩnh vực hàn lâm.

Gíao sư Trần Thanh Vân phát biểu khai mạc “Hội nghị quốc tế về khoa học thông tin-thư viện và xuất bản” lần thứ nhất (ICLISSP2025). Ảnh: TL
Việc Gíao sư Trần Thanh Vân mong muốn có một không gian để trẻ em và người dân đến khám phá khoa học phản ánh tư tưởng thúc đẩy văn hóa tri thức. Đây là một hành động mang tính tịnh hướng lâu dàibởi khi con người – đặc biệt là thế hệ trẻ – được khuyến khích tiếp cận khoa học, không ngừng học hỏi, sáng tạo và tư duy họ sẽ trở thành lực lượng nòng cốt thúc đẩy sự đổi mới và tiến bộ. Đó còn là môi trường để nuôi dưỡng niềm say mê tìm hiểu, hình thành thói quen học tập suốt đời và tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện cả về trí tuệ lẫn nhân cách. Đây là yếu tố quan trọng để xã hội phát triển lâu dài, bền vững và ngày càng hiện đại.

Gíao sư Trần Thanh Vân đưa khoa học Việt Nam vươn tầm ra thế giới.
Ảnh: Báo Dân trí
Từ góc độ lý luận văn hóa tôi cảm thấy Giáo sư Trần Thanh Vân là một điển hình của người Việt Nam yêu nước và tâm huyết phụng sự quê hương bằng con đường khoa học, Giáo sư kết hợp hài hòa giữa bản sắc dân tộc và tinh thần hội nhập, giúp Việt Nam vừa giữ được nét truyền thống, vừa hội nhập được với thế giới, ngày càng phát triển theo hướng công nghiệp hóa – hiện đại hóa. Giáo sư Trần Thanh Vân không chỉ là một nhà nghiên cứu khoa học tài ba, mà còn là một công dân ưu tú, có những đóng góp to lớn cho cộng đồng.
Việc Giáo sư Trần Thanh Vân mong muốn xây dựng một “nhà hát Hồ Gươm của khoa học công nghệ” cho thấy tầm nhìn lớn và khát vọng cháy bỏng của ông đưa khoa học đến gần hơn với đời sống cộng đồng. Nhưng để làm được điều đó, một phần cũng là nhờ vào sự đồng hành, cống hiến vô cùng to lớn của Giáo sư Lê Kim Ngọc – người bạn đời, người cộng sự luôn sát cánh bên ông trong nhiều công trình nghiên cứu khoa học. Bà đã góp phần không nhỏ trong việc tổ chức các hoạt động học thuật, kết nối các nhà khoa học quốc tế và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ Việt Nam. Sự gắn bó giữa hai con người không chỉ là tình cảm vợ chồng, mà còn là sự cộng hưởng của hai trí tuệ, hai trái tim cùng chung lý tưởng vì khoa học, vì tương lai của đất nước. Qua thầy Phạm Văn Luân tôi được biết Giáo sư Lê Kim Ngọc ở tuổi 92 nhưng vẫn luôn đau đáu lo lắng cho tương lai của văn hóa đọc ở giới trẻ Việt Nam. Bà dặn dò TS. Phạm Văn Luân phải làm sao cho giới trẻ say sưa, ham thích đọc sách… Theo thầy Luân có lẽ trăn trở của Giáo sư Lê Kim Ngọc cũng chính là lý do lần đầu tiên Trung tâm ICISE tổ chức và “Hội nghị quốc tế về khoa học thông tin-thư viện và xuất bản” lần thứ nhất (ICLISSP2025)… Và Giáo sư Trần Thanh Vân cũng đã bày tỏ mong muốn sự kiện này sẽ được tổ chức thường niên 2 năm 1 lần tại ICISE.

Tiến sĩ Phạm Văn Luân tặng sách Lục Vân Tiên cho Giaó sư Lê Kim Ngọc (trái)
Ảnh: HG
Là một sinh viên, tôi đã từng nghĩ nghiên cứu khoa học và một điều gì đó phức tạp, xa vời mà mình không thể tiếp cận nổi. Thế nhưng giờ đây suy nghĩ của tôi đã hoàn toàn thay đổi. Khoa học rất gần gũi với đời sống của con người nếu chúng ta biết tiếp cận nó đúng cách. Tôi bắt đầu thấy rõ giá trị của tri thức và dần thay đổi từng hành động của bản thân: luôn cố gắng học tập, đọc, tìm hiểu từ sách, tăng cường đén với thư viện để mở rộng tư duy, tích lũy kiến thức, và lan tỏa tinh thần học thuật cho nhiều người xung quanh như mong mỏi của Giáo sư Lê Kim Ngọc.
Những hình ảnh bên lề sự kiện dưới đây đã thực sự truyền cảm hứng cho tôi trên hành trình làm bạn với sách – kho tàng kiến thức vô giá của nhân loại..,






Hà Nguyễn Kiều Trang